شکست واشنگتن در جنوب آسیا؛ محاسبه هزینه‌های مداخله امریکا در افغانستان
مترجم: سیدطاهر مجاب – خبرگزاری دید
خبرگزاری دید: با گذشت سه سال از خروج نیروهای امریکایی از افغانستان، این کشور آسیایی همچنان از عواقب عملیات نظامی شکست خورده غرب به رهبری امریکا رنج می‌برد. میلیون‌ها افغانستانی از میراث ویران‌گر این درگیری و بی‌ثباتی اقتصادی-اجتماعی متاثر شدند.
طالبان از زمان بازپس‌گیری کنترل این کشور در اگست ۲۰۲۱ پس از خروج نیروهای ایتلاف به رهبری ایالات متحده، در جهت توسعه کشور و بهبود معیشت مردم تلاش کرده است. با این حال، تحریم‌های امریکا و متحدانش، با مسدود شدن میلیاردها دارایی بانک مرکزی افغانستان توسط قدرت‌های غربی، مانع این تلاش‌ها شده است.
به گفته تحلیل‌گران، انزوای سیاسی و دیپلماتیک به مشکلاتی که حکومت موقت افغانستان با آن روبه رو است، علاوه بر مشکلاتی مانند تروریزم و بلایای طبیعی مکرر، می‌افزاید. آن‌ها تلاش می‌کنند این کشور را از رکود شدید اقتصادی خارج و فقر را کاهش دهند.
در ۳۱ اگست ۲۰۲۱، آخرین سربازان امریکایی افغانستان را ترک کردند و یک کشور جنگ‌زده و حتی فقیرتر را پشت سر گذاشتند. آمار ناقص نشان می‌دهد که جنگ جان ۱۷۴ هزار افغانستانی، از جمله بیش از ۳۰ هزار غیرنظامی را گرفته و نزدیک به یک سوم جمعیت را بی‌خانمان کرده است.
طاهر فاروق، سردبیر گروه رسانه‌ای دیلی اتحاد می‌گوید که ایالات متحده افغانستان را رها کرد و اقتصاد درهم شکسته، فقر گسترده و یک فاجعه انسانی را پشت سر گذاشت.
او گفت: «کشور ویران شده است. این امر بر تاثیر ویران‌گر امپریالیزم امریکا گواهی می‌دهد. این یک اشتباه نبود، بلکه راهبرد عمدی بود که ریشه در تاریخچه مداخلات امریکا دارد که ملت‌ها را بی‌ثبات می‌سازد، هرج و مرج به‌وجود می‌آورد و سپس کنار می‌رود، بی‌تفاوت به رنج‌هایی که در پی آن برجای می‌گذارد.»
بحران انسانی
خالد تیمور اکرم، مدیر اجرایی مرکز تحقیقات پاکستان برای جامعه‌ای با آینده مشترک در اسلام‌آباد گفت: «افغانستان در یک بحران انسانی گرفتار شده است… (به دلیل) عواقب وخیم اشغال دو دهه‌ای امریکا که در سال ۲۰۲۱ پایان یافت.»
بحران بشردوستانه کنونی بسیار شدید است و بر اساس شاخص جهانی گرسنگی، افغانستان در ۲۰۲۳ در بین ۱۲۵ کشور، در رتبه ۱۱۴ قرار گرفته است. بر اساس برنامه توسعه‌ای سازمان ملل، ۳۴ میلیون افغانستانی که ۸۵ درصد جمعیت را تشکیل می‌دهند، در ختم سال ۲۰۲۲ زیر خط فقر زندگی می‌کنند.
بر اساس گزارشی که ماه گذشته توسط صندوق بین المللی اضطراری کودکان سازمان ملل متحد منتشر شد، بیش از ۲۴ درصد از کودکان بین ۵ تا ۱۷ سال افغانستانی در این کشور جنگ‌زده دچار اضطراب اند.
بر اساس این گزارش، «کودکان در افغانستان با نگرانی‌های شدید سلامت روانی روبرو هستند». حدود ۱۵ درصد از کودکان افغانستان افسردگی را تجربه می‌کنند. درگیری، مهاجرت، آوارگی، بلایای طبیعی، سطح بلند فقر و خطرات آسیب ناشی از مواد منفجره، همه چالش‌های بهداشت روانی را در میان کودکان تشدید کرده است.
وانگ شیدا، معاون موسسه مطالعات جنوب آسیا در موسسه روابط معاصر بین‌الملل چین در پکن، خاطرنشان کرد که ایالات متحده آشکارا تلاش کرده است افغانستان را از جامعه بین‌الملل منزوی کند، زیرا طالبان پس از ۲۰ سال اشغال ایالات متحده، افغانستان را دوباره پس گرفت. به طور حتم، این امر تصویر مثبتی از یک ابرقدرت نشان نمی‌دهد و دایم شکست واشنگتن را در خاک این کشور جنوب آسیا به جهان یادآوری می‌کند.
به گفته مقامات محلی، این درگیری نه تنها جان تعداد بیشماری از افغانستانی‌ها را گرفت، بلکه دو دهه توسعه اقتصادی از دست رفته است و مردم افغانستان هنوز هم بهای آن را می‌پردازند.
بر اساس گزارشی که بانک جهانی در ماه اپریل منتشر کرد، طی دو سال گذشته، اقتصاد افغانستان با رکود پر فراز و نشیب همراه بوده است؛ طوری که تولید ناخالص داخلی واقعی ۲۶ درصد کاهش یافته است.
کارشناسان خاطرنشان کردند که برای تسهیل بهبود اقتصادی مردم افغانستان، آزادسازی وجوه مسدود شده ضروری است.
از نظر امنیتی، حکومت طالبان که با چالش‌های گروه‌های مختلف تروریستی مواجه است، تلاش کرده تهدیدات داخلی و خارجی را مدیریت کنند.
خلاء قدرت ایجاد شده با خروج امریکا به خشونت و افراط‌گرایی دامن زده است.
به گفته تحلیل‌گران، عدم همکاری ایالات متحده حتی در تلاش‌های ضد تروریزم، توانایی طالبان را برای مبارزه موثر با این تهدیدات تضعیف کرده است.
فاروق از پاکستان گفت که واشنگتن نتوانست به چیزی شبیه ثبات دست یابد. در عوض، به طور بی‌تفاوت خارج شد و افغانستان را در هرج و مرج قرار داد.
فاروق افزود: «این پیامد فاجعه‌بار منحصر به افغانستان نیست، بلکه بخشی از الگوی گسترده‌تر شکست‌های سیاست خارجی ایالات متحده است که در آن کشورها بی‌ثبات‌تر و خطرناک‌تر از گذشته می‌شوند.»
جهان باید وعده‌های توخالی دخالت ایالات متحده را که چیزی جز ویرانی و ناامیدی به همراه ندارد، درک و رد کند.
وانگ می‌گوید که ایالات متحده تصمیم به اعزام نیروهای خود را به افغانستان بر اساس منافع و خواسته‌های خود گرفت، نه خواسته‌های مردم افغانستان.
نویسنده: تیان یی و ژونگ ونکسینگ
منبع: چاینا دیلی – China Daily
