ممنوعیت موسیقی؛ وقتی ساز و سرود معیار ایمان میشود
طا-لبان از روزی که در اگست ۲۰۲۱ به قدرت بازگشتند، پخش موسیقی، رقص و آواز را ممنوع کرده اند. در بسیاری از ویدیوهای منتشر شده در رسانههای اجتماعی، جنگجویان طا-لبان هم میرقصند و هم آواز میخوانند، البته بدون آلات موسیقی و میگویند که این «معنوی» و مجاز است
پس از هفتهها آمادهسازی، صدها مهمان برای مهمانی در هوتل عروسی جمع شده بودند. همه خوشحال به نظر میرسیدند، موسیقی در سالون جداگانه مخصوص زنان طنینانداز بود و دختران جوان با شادی رقص و پایکوبی میکردند.
ساعتی گذشت که عروس و داماد جوان شانه به شانه با لباس سفید وارد شدند و دیجی آهنگ معروف و سنتی «آهسته برو» را پخش کرد اما لحظاتی بعد صدای تیراندازی شنیده شد. مردان مسلح، ژولیده و مو دراز که برای وزارت امر به معروف و نهی از منکر کار میکردند وارد شدند و تجهیزات و وسایل موسیقی دیجی را با خود بردند.
این رویداد یک ماه پیش در ولایت کندز در شمال افغانستان اتفاق افتاد. مردی که ما آن را جبار مینامیم (نام واقعی نیست) این را گفت. افغانها میگویند اینکه چیز عجیب و غریبی نیست.
جبار، پسر عموی داماد گفت که او بیرون از هوتل عروسی بود که اعضای طا-لبان وارد شدند. آنها وسایل دیجی را گرفتند، آن را پشت رنجر – موترهایی که ایالات متحده هزاران تای آن را به پولیس و ارتش قبلی افغانستان داده بود و اکنون در دست طا-لبان است – بستند و با خود بردند.
جبار میگوید: «لحظه واقعاً غمانگیزی بود. فکر میکنم در زندانی هستیم که شادی و غم ما به تصمیمات زندانبان بستگی دارد».
وی ادامه داد: ترسی که پس از این حادثه حاکم شد، اجتماع شادی را به یک اجتماع غمانگیز تبدیل کرد. مردم از این نوع اسلام متنفرند که با قنداق تفنگ به دهان مردم میزنند و آرزوهایشان را دفن میکنند.
جبار ٢٥ ساله فارغ تحصیل از دانشکده حقوق اظهار داشت که در واقع این رفتار هیچ ربط به دین ندارد.
او گفت: «بخشی از این عملکرد طا-لبان (برای) باجگیری و به دست آوردن پول است. بسیاری از آنها اکنون به لذت ثروت پی بردهاند و به نام اسلام برای کسب درآمد دست به هر کاری میزنند».
طا-لبان از روزی که در اگست ۲۰۲۱ به قدرت بازگشتند، پخش موسیقی، رقص و آواز را ممنوع کرده اند. در بسیاری از ویدیوهای منتشر شده در رسانههای اجتماعی، جنگجویان طا-لبان هم میرقصند و هم آواز میخوانند، البته بدون آلات موسیقی و میگویند که این «معنوی» و مجاز است. گاه نمایندگان مسلح این رژیم در مقابل پول اجازه میدهند در سالون زنان موسیقی پخش شود.
رامز (نام واقعی نیست) مسئول تالار عروسی در کابل است. او میگوید که رفتار طا-لبان در این مورد منسجم نیست.
به گفته وی، چندی پیش صاحب یک هوتل عروسی را به دلیل پخش موسیقی در تالار زنانه لت و کوب و دستگیر کردند، اما در این اواخر به جای لت و کوب، «به خاطر اجازه دادن به پخش موسیقی» پول میگیرند. وی افزود: «این امر دیگر رایج شده و همه از آن خبر دارند. اسلام بهانه است، هدف پول است».
او بیان داشت که حتی طا-لبان به هوتل داران گفته اند که نباید در تالارهای عروسی زنان پیشخدمت و فیلمبردار مرد حضور داشته باشد، اما تا اکنون مردان همچنان این مشاغل را پر میکنند. رامز میافزاید که جنگجویان طا-لبان موترها را در پوستههای شهر متوقف کردهاند و میگویند پول بدهید، چند ماه است که حقوق نگرفتهایم.
رامز گفت: «آنها زیر نام اسلام شروع به اخاذی کردهاند و همه دنیا این را میبینند و میدانند».
وی افزود که وضعیت مردم عادی در افغانستان از زمان سقوط نظام جمهوری در سال ۲۰۲۱ به شدت بدتر شده است و به طور قابل پیشبینی به تجارت هوتلها نیز آسیب زده است.
رامز میگوید که قبل از طا-لبان هر شب جشن عروسی در هوتل او برگزار میشد، اما پس از اگست ۲۰۲۱، به دلیل اعمال محدودیتها و فقر حاکم، مجالس عروسی فقط دو شب در هفته برگزار میشود که بیشتر آنها جنگجویان طا-لبان هستند که با دختران تحصیل کرده پایتخت ازدواج میکنند. او میگوید که هیچ محدودیتی برای پخش موسیقی در مهمانیهای آنها وجود ندارد.
رامز: «چند روز پیش جشن عروسی یکی از مقامات طا-لبان که بیشتر مقامات طا-لبان در آن حضور داشتند در هوتل ما برگزار شد و هیچ محدودیتی برای پخش موسیقی و رعایت حجاب وجود نداشت. این دومین ازدواج او پس از اگست ۲۰۲۱ بود».
بسیاری مقامات این گروه تا کنون چندهمسری شدهاند؛ همسران دوم، سوم و چهارم را به دست آوردهاند. این نشریه ویدیوهایی از یک دیجی در حال پخش موسیقی در سالون زنان در اجتماع خود طا-لبان به دست آورده است. در سالون مردانه، مردی در حال آواز خواندن به گونه زنده است.
رئوف (نام واقعی نیست) مسئول یک گلفروشی در کابل است که وسایل دی جی را نیز به هوتلها کرایه میدهد. او میگوید که در چندین نوبت طا-لبان تجهیزات موسیقی را از هوتلها مصادره کرده و سپس در ازای پول نقد واپس دادهاند.
رئوف میگوید: «وقتی برای گرفتن وسایل موسیقی خود پیش طا-لبان میرویم، با عصبانیت و توهین میگویند که زنان مردم را به رقص در میآوری و کافر میشوی. بعد وقتی پول میدهیم، وسایل را تحویل میدهند و انگار که ما دیگر کافر نیستیم».
رئوف گفت که معمولاً برای گرفتن وسایل موسیقی از نزد طا-لبان بین ۵ تا ۲۰ هزار افغانی (۸۰ تا ۳۰۰ دلار) نیاز است.
او باری حتی برای دفتر یکی از مقامات طا-لبان پرده و تشک خرید. تاجر به او گفت: اسلام طا-لبان اسلام نیست، اسلامآباد است».
اکثریت مقامات طا-لبان درسخواندههای مدارس پاکستان بودند و به مدت ۲۰ سال از آنجا جنگ علیه نیروهای بینالمللی را رهبری کردند.
فریده، ۲۶ ساله ساکن مزارشریف در شمال افغانستان قبل از بازگشت طا-لبان نامزد شد اما عروسیاش به تازگی برگزار شد. او مدتها به رویاها و امیدهای خود برای روز بزرگ پایبند بود، اما در نهایت تصمیم گرفته شد که فقط یک ساعت در سالون زنانه موسیقی پخش کند تا مبادا افراد مسلح این رژیم ظاهر شوند.
جبار میگوید که این نوع اعمال طا-لبان مردم را از اسلام دور کرده و امید و آرزو را در ذهن مردم مدفون کرده است. فریده گفت که شرایط زندگی و دیدگاه مردم نسبت به دوران جمهوری بسیار تغییر کرده است – اکنون همه چیز با ترس و وحشت همراه است، حتی عروسی.
فریده گفت: آرزوهای زیادی برای جشن عروسیام داشتم، اما برآورده نشد.
«من اصلاً در زندگی احساس خوبی ندارم… نام دوم زندگی ما ترس و ناامیدی است».